Αντίθετα όσοι βρίσκονται ήδη σε καθεστώς βιβλίων, έχουν τη δυνατότητα, σε περίπτωση που οι εισπραχθείσες επιδοτήσεις δεν ξεπερνούν τις 5.000 ευρώ και οι πωλήσεις-παροχές υπηρεσιών τις 15.000 ευρώ, να βγουν από τα βιβλία και να επανέλθουν στο ειδικό καθεστώς. Σηµειώνεται πως το 2023 αποτέλεσε ένα ιδιαίτερο έτος σχετικά µε τις επιδοτήσεις καθώς δεν πληρώθηκε το πρασίνισµα ενώ υπήρξε και µείωση της βασικής, γεγονός που µπορεί να δώσει το δικαίωµα σε µερίδα παραγωγών να πραγµατοποιήσουν τη µετάταξη στο ειδικό καθεστώς. Αναλυτικότερα, σύµφωνα µε τον οδηγό της ΑΑ∆Ε ισχύουν τα εξής:
Μετάταξη από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ
Οι αγρότες υποχρεούνται να µετακινηθούν από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς:
α) εάν πραγµατοποίησαν παραδόσεις αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και παροχές αγροτικών υπηρεσιών αξίας ανώτερης των 15.000 ευρώ κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος είτε,
β) εάν έλαβαν επιδοτήσεις συνολικής αξίας ανώτερης των 5.000 ευρώ.
Επίσης, εάν:
- ασκούν τις αγροτικές εκµεταλλεύσεις και παρέχουν τις αγροτικές υπηρεσίες µε τη µορφή εταιρείας οποιουδήποτε τύπου ή αγροτικών συνεταιρισµών,
- πωλούν αγροτικά προϊόντα παραγωγής τους, ύστερα από επεξεργασία η οποία µπορεί να προσδώσει σε αυτά χαρακτήρα βιοµηχανικών ή βιοτεχνικών προϊόντων,
- ασκούν παράλληλα και άλλη οικονοµική δραστηριότητα, για την οποία έχουν υποχρέωση να τηρούν λογιστικά αρχεία (βιβλία),
- παραδίδουν προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές ή από δικό τους κατάστηµα ή πραγµατοποιούν εξαγωγές ή παραδόσεις των προϊόντων τους προς άλλο κράτος – µέλος της Ε.Ε..
Υπάρχει δυνατότητα για µετάταξη του αγρότη στο κανονικό καθεστώς µε την έναρξη του επόµενου φορολογικού έτους, εφόσον βέβαια πληρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις για την ένταξη στο καθεστώς αυτό.
Η προαιρετική µετάταξη πραγµατοποιείται:
- από την έναρξη του φορολογικού έτους, µε την υποβολή δήλωσης µεταβολών εντός ανατρεπτικής προθεσµίας τριάντα (30) ηµερών ή
- κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους, µε την υποβολή δήλωσης µεταβολών και ισχύει από την ηµεροµηνία υποβολής της εν λόγω δήλωσης.
Μετάταξη από το κανονικό στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ
Στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ ο αγρότης µπορεί να ενταχθεί εφόσον συντρέχουν σωρευτικά και οι δύο ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Έλαβε επιδότηση κατώτερη των 5.000 ευρώ κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος και
- Κατά το προηγούµενο φορολογικό έτος πραγµατοποιεί οποιοδήποτε πρόσωπο πωλήσεις αγροτικών προϊόντων παραγωγής του και παροχές αγροτικών υπηρεσιών αξίας κατώτερης των 15.000 ευρώ.
∆εν λαµβάνονται υπόψη για τον προσδιορισµό του ορίου των 5.000 ευρώ οι ενισχύσεις από το κράτος για πραγµατοποίηση επενδύσεων, αποζηµιώσεις από τον ΕΛΓΑ και οι αποζηµιώσεις de minimis.
Τέσσερα ενδεικτικά παραδείγματα
1) Αγρότης του ειδικού καθεστώτος πραγματοποίησε το φορολογικό έτος 2023 χονδρικές πωλήσεις αξίας 14.000 ευρώ και παράλληλα πραγματοποίησε λιανικές πωλήσεις (π.χ. από τις παραδόσεις 15 τενεκέδων λαδιού, τους οποίους πούλησε με την έκδοση ειδικού στοιχείου σε άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος) αξίας 1.030 ευρώ και έλαβε επιδοτήσεις 2.000 ευρώ. Από την 1/1/2024 θα ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, δεδομένου ότι οι πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων του υπερβαίνουν τις 15.000 ευρώ (14.000 +1.030 = 15.030 ευρώ).
2) Δημόσιος υπάλληλος το φορολογικό έτος 2023 έχει αγροτική εκμετάλλευση (καλλιέργεια και παραγωγή πορτοκαλιών) από την οποία εισέπραξε, από χονδρικές πωλήσεις, 10.000 ευρώ και έλαβε επιδότηση αξίας 3.500 ευρώ. Ο εν λόγω δημόσιος υπάλληλος είναι αγρότης του ειδικού καθεστώτος από 01/01/2024, οφείλει να υποβάλει για την ένταξή του το έντυπο Μ0 στην αρμόδια για τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος Δ.Ο.Υ.
3) Αγρότης λαμβάνει μόνο επιδότηση και δεν πραγματοποιεί παράδοση αγροτικών προϊόντων.
Ο εν λόγω αγρότης εντάσσεται στο ειδικό καθεστώς αγροτών, εφόσον το ποσό των επιδοτήσεων που λαμβάνει είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ. (Σχετ. αριθ. ΠΟΛ. 1010/2018 Εγκύκλιος).
4) Αγρότης πραγματοποιεί μόνο παράδοση αγροτικών προϊόντων και δεν λαμβάνει καμία επιδότηση. Ο εν λόγω αγρότης εντάσσεται στο ειδικό καθεστώς αγροτών, εφόσον το ποσό των παραδόσεων αγροτικών προϊόντων και παροχής αγροτικών υπηρεσιών είναι μικρότερο των 15.000 ευρώ.